Δ τάξη: Εικαστικά. Μινωϊκά ειδώλια, πηλός

Εικαστικά

Μινωϊκά ειδώλια

Καλησπέρα στα όμορφα παιδάκια! Τι κάνετε, καλά; Ελπίζω να καταφέρατε να πάτε στη θάλασσα το Σαββατοκύριακο με τους γονείς σας. Λίγη δροσιά και παιχνίδια με την άμμο είναι ότι χρειαζόμαστε νομίζω αυτή τη στιγμή.

Σήμερα λοιπόν θ'ασχοληθούμε λίγο με τον πηλό η πλαστελίνη αν έχετε σπίτι σας και θα φτιάξουμε μικρά ειδώλια ταύρων, ανθρώπων η αντικειμένων.

Στα αρχαία χρόνια αυτά τα ειδώλια είχαν μεγάλη σημασία γι'αυτόν που τα πρόσφερε και η διαδικασία προσφοράς ήταν ένα είδος προσευχής και διαλογισμού όπως ακριβώς στην σημερινή εποχή 1. Για να δούμε μερικές φωτογραφίες από τα ειδώλια της Κνωσού για να πάρετε μια πρώτη γεύση...

Είδωλο θεάς με υψωμένα χέρια και πτηνό συγκολλημένο στο κωνικό καπέλο. 1200 π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

Η θεά των όφεων. Απεικονίζεται γυμνόστηθη γυναικεία μορφή, θεάς ή ιέρειας. Φοράει μακριά φούστα με βολάν, κεντημένη ποδιά και ζώνη. Τα φίδια στα χέρια της και το μικρό αιλουροειδές στο κεφάλι της συμβολίζουν την κυριαρχία της στην άγρια φύση. Βρέθηκε στη Κνωσό. 1600 π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

Ειδώλια Ταύρων από το Μουσείου Ηρακλείου

Όπως βλέπετε τα ειδώλια διαφέρουν σε είδος (π.χ. άνθρωποι, ζώα), υλικό (πέτρα, πηλός, χαλκός, ξύλο) και μέγεθος πολλές φορές.

Κάποια ειδώλια ίσα ίσα χωράνε στην παλάμη μας όπως τα ανδρικά ειδώλια που προσεύχονται και κάποια άλλα είναι λίγο πιο μεγάλα όπως η τελευταία εικόνα του ταύρου με τα ροδάκια (προσωπική συλλογή της οικογένειας Μητσοτάκη που δωρήθηκε το 2000 στο αρχαιολογικό μουσείο Χανίων 2), και μπορεί να έχουν και άλλες χρήσεις εκτός από προσφορές όπως για παράδειγμα παιχνίδια η διακοσμητικά αγαλματίδια.

Συνήθως τα ειδώλια τα πρόσφερε ο κάθε προσκυνητής την περίοδο του φθινοπώρου όπου η φύση μαραίνεται και περνά σ'ένα νέο κύκλο αναγέννησης, στην εκάστοτε θεότητα για να τις εξευμενίσουν (καλοπιάσουν).

Όσον αφορά τα ανθρώπινα ειδώλια πιθανότατα λειτουργούσαν σαν εικόνα αυτού που το πρόσφερε και γι'αυτό τα περισσότερα αγαλματίδια προσεύχονται με το χέρι στο κεφάλι, στην καρδιά η με τα χέρια λυγισμένα προς τα πάνω (στάση των γυναικείων ειδώλιων που πιθανότατα αντιπροσώπευαν τις ιέρειες και παραπέμπει και στα κέρατα του ταύρου).

Τα ειδώλια ταύρου ήταν προσφορές φυσικά προς τιμήν ενός από τα ιερά ζώα των Μινωϊτών τον ταύρο, ένα διαφορετικό είδος από τον σημερινό ταύρο, ήταν πιο μεγαλόσωμος και πιο άγριος και με μεγαλύτερα κέρατα ( είδος Aurochs η "Ούρος" 3).

Τα άλλα είδη ειδώλιων είναι αγγεία αλλά και πολύτιμα αντικείμενα που βρέθηκαν σε χώρους ταφικής λατρείας που λειτουργούσαν και σαν Ναοί.

Καμαραϊκό κύπελλο με ολόγλυφα άνθη.Χαρακτηριστικό των καμαραϊκών
αγγείων είναι η πολυχρωμία: κόκκινο, κίτρινο, λευκό.
Μερικά είχαν πολύ λεπτά τοιχώματα που θυμίζουν κέλυφος αυγού (ωοκέλυφα).
(Μουσείο Ηρακλείου).

Αρχαία Μινωϊκά κοσμήματα, Μουσείο Ηρακλείου

Οι Ναοί τους ήταν κυρίως σε σπηλιές η ιερούς λόφους που δημιουργούσαν και μια φυσική ατμοσφαιρική κατάσταση για τον κάθε πιστό.

Όποιος από εσάς έχει επισκευτεί τέτοια σπήλαια η βασικά οποιοδήποτε σπήλαιο θα έχει νιώσει αυτήν την διαφορετική αίσθηση ενός άλλου μυστηριακού κόσμου και προφανώς γι'αυτό και για διάφορους άλλους λόγους που έχουν να κάνουν με τις πηγές μέσα στα σπήλαια και τα σχήματα και τις θέσεις των λόφων και των σπήλαιων αυτών, να τα επέλεξαν και οι αρχαίοι Μινωϊτες.

Σας έφτιαξα δυο βίντεο με οδηγίες για το πως να φτιάξετε ειδώλια ανθρώπου, ταύρου η και κάποιο κόσμημα από πηλό η και πλαστελίνη. Ελπίζω να μπορείτε να τα δείτε. Διαλέγετε και φτιάχνετε ότι θέλετε και για οτιδήποτε θέλετε με ρωτάτε.